De culturele schat van Japan is ongeëvenaard. Binnen de rijke wereld van mythen en tradities is er veel te ontdekken voor liefhebbers van folklore en bewonderaars van Japanse geluksamuletten. Vandaag duiken we in de fascinerende wereld van de Daruma, een Japanse pop met een opmerkelijke vorm en een merkwaardige geschiedenis.
De Daruma(だるま) is een Japans papier-maché figuurtje. Zijn ronde vorm en grote ogen zijn direct geïnspireerd op de boeddhistische monnik Bodhidharma. Deze pop staat symbool voor vastberadenheid en succes, en wordt gezegd je diepste wensen te kunnen vervullen.
Maar wie is Daruma? Waarom heeft deze pop geen armen of benen? En hoe kun je de daruma gebruiken om je wens uit te laten komen? 🤔
Zoveel vragen die we in dit artikel gaan beantwoorden. Let's go! 👇
Wat is een daruma?
Een daruma is een Japans beeldje, traditioneel gemaakt van papier-maché, dat geen armen of benen heeft. Het is gemakkelijk te herkennen aan zijn rode kleur (hoewel varianten in andere kleuren ook voorkomen), zijn snor en grote open ogen.
In de Japanse cultuur is dit beeldje een geluksbrenger die doorzettingsvermogen, geluk en succes symboliseert. Maar wat is het verhaal achter deze eigenaardige pop?
Wat is de geschiedenis van de daruma pop?
De geschiedenis van de daruma-pop is nauw verweven met de legende van de boeddhistische monnik Bodhidharma, die aan de basis lag van de verspreiding van het Zenboeddhisme in Japan. Deze monnik, oorspronkelijk afkomstig uit India, zou geleefd hebben tussen de 5e en 6e eeuw na Christus, maar zijn levensverhaal is echter gehuld in mysterie en omgeven door diverse legendes, zoals vaak voorkomt in Japanse vertellingen.
De meeste versies van het verhaal vertellen over Bodhidharma's reis waarin hij een periode doorbracht in een Shaolin-klooster in China. Daar ontwikkelde hij de principes van het Chan-boeddhisme evenals de vechtkunst Shaolin kung fu 😮.
Terug op zijn reis besloot de monnik te stoppen bij een grot om te mediteren, vastbesloten om verlichting te bereiken. Gedurende negen lange jaren zat hij daar, zonder te bewegen en zonder zijn ogen te sluiten, terwijl hij de rotswand van de grot bestudeerde. 👀
Volgens de legende viel de monnik aan het einde van het zevende jaar uit pure uitputting in slaap. 😴 Toen hij ontwaakte, was hij zo verbolgen over zijn eigen zwakte dat hij besloot zijn oogleden af te snijden om nooit meer in slaap te kunnen vallen. Hij zag deze daad als een uiting van discipline en een manier om zijn eer te herstellen in de ogen van de goden. De legende vertelt dat op de plek waar hij zijn oogleden wegwierp, groene theeplanten ontsproten. Sindsdien drinken boeddhistische monniken groene thee om alert te blijven tijdens lange meditatiesessies. 🍵 |
Na negen jaar van onbeweeglijke meditatie raakte de monnik Bodhidharma volledig verlamd. Sommige versies van het verhaal spreken van zijn ledematen die atrofieerden, terwijl andere verhalen beweren dat ze volledig loskwamen van zijn lichaam.
Nu begrijp je waarom de daruma is afgebeeld zonder armen of benen. De intense blik van de daruma, met zijn wijd open ogen zonder oogleden, symboliseert de onverzettelijkheid, vastberadenheid en doorzettingsvermogen van de monnik Bodhidharma.
Kenmerken van de daruma
Een rond lichaam zonder armen of benen
Een lichaam zonder armen of benen kenmerkt de daruma-pop, zoals eerder al vermeld in de tekst 👆 in relatie tot het verhaal van Bodhidharma. Daarom is herhaling hiervan overbodig.
Niettemin is er een tweede verklaring die aanvullend is op de eerste. Oorspronkelijk was de daruma-pop ontworpen om altijd terug te keren naar zijn oorspronkelijke verticale positie. Dit principe lijkt op dat van een tuimelaar. Hoe hard je ook duwt, hij komt altijd weer rechtop.
De daruma belichaamt perfect het Japanse spreekwoord "nanakorobi yaoki," wat vertaald kan worden als "zeven keer vallen, acht keer opstaan." Met andere woorden, het benadrukt het belang van volhouden, ongeacht hoe vaak je faalt, om uiteindelijk je doel te bereiken. De daruma brengt geluk, maar bovenal is het een krachtig symbool van doorzettingsvermogen. 💪 |
Grote, lege ogen
De meest opvallende eigenschap van de pop zijn echter de twee grote open ogen 👀, zonder oogleden en pupillen. De betekenis hiervan is verbonden met het verhaal van Bodhidharma en het moment waarop hij zijn oogleden verwijderde om wakker te blijven.
Dikke wenkbrauwen en imposante snorren
Het gezichtshaar dat op het beeldje is geschilderd komt overeen met Bodhidharma's wenkbrauwen en baard, maar er schuilt nog een diepere betekenis achter...
Als je aandachtig kijkt naar de vorm van de wenkbrauwen, kun je er de contouren van twee kraanvogels in ontwaren, tegenover elkaar geplaatst. Hetzelfde geldt voor de snorren, die de vorm van een schildpad zouden moeten benaderen (wellicht minder voor de hand liggend om te raden 😅). In de Japanse cultuur symboliseren deze twee dieren een lang leven.
Er is zelfs een Japans spreekwoord dat zegt "de kraanvogel leeft 1000 jaar, de schildpad 10.000 ". Lang leven neemt een belangrijke plaats in de Japanse cultuur in en veel symbolische elementen verwijzen ernaar.
Kanji-inscripties
Op de buik of zijkanten van het beeldje zijn vaak Japanse kanji-tekens te zien. Deze kunnen doorgaans worden vertaald als "geluk", "doorzettingsvermogen", "rijkdom", of andere woorden die gerelateerd zijn aan het levensgebied waarin men zijn doel of wens stelt.
Sommige mensen schrijven hun wens op de pop om hem niet uit het oog te verliezen of om hun wens officiëler te maken bij zichzelf en de Goden.
Wist je dat? De Darumaka pokémon is grotendeels geïnspireerd op de daruma-pop. In aflevering 665 wordt de Darumarond zelfs gepresenteerd als "een pokémon die altijd gefocust blijft en nooit opgeeft; veel mensen beschouwen het als een gelukspokémon. |
De rode kleur van daruma
Hoewel daruma-poppen tegenwoordig in allerlei kleuren verkrijgbaar zijn, is de traditionele en meest populaire kleur rood. De reden achter deze keuze blijft deels een mysterie, maar er zijn verschillende theorieën die proberen te verklaren waarom de daruma rood is. 🤔
Eén theorie gaat ervan uit dat Bodhidharma na zijn reis naar China een lang rood gewaad droeg - net als Chinese boeddhistische monniken - tijdens zijn negen jaar durende meditatie in de grot. De rode kleur van het beeldje weerspiegelt dan de verschijning van deze legendarische monnik.
Een andere, wat donkerdere theorie, stelt dat de rode kleur ontstond tijdens perioden van verwoestende pokkenepidemieën in het land. In een bijgelovige cultuur als die van Japan, werd deze ziekte beschouwd als een "vloek", toegeschreven aan een wraakzuchtige godheid. Volgens volksgeloof was rood de favoriete kleur van de God van de pokken, en daarom begonnen mensen rode kleding te dragen om de genade van de God aan te trekken en gespaard te blijven van de ziekte. Op die manier hield de rode kleur van de daruma-pop ziekten tegen en bevorderde genezing.
De daruma is een geschenk dat vaak aan zieke mensen wordt gegeven om hen beterschap te wensen.
Hoe moet de daruma worden gebruikt?
Of je nu bijgelovig bent of niet, de daruma pop is een uitstekende manier om een doel te stellen en te bereiken.
Deze Japanse talisman is een soort geluksbrenger, ergens tussen magie en psychologie in, waarmee je een wens kunt laten uitkomen. Het gebruik van dit beeldje kan worden vergeleken met een 'ritualisatie', een materialisatie van het gegeven doel in de vorm van een (ietwat griezelige) pop met wijd opengesperde ogen.
Het gebruik van daruma is heel eenvoudig en kan in vijf stappen worden samengevat:
- Definieer duidelijk je wens of doel. Hoe concreter je bent in het formuleren van je wens, hoe groter de kans dat hij uitkomt (een leven vol geluk wensen is prima, maar niet precies. Denk in plaats daarvan na over welke actie je in staat zal stellen om geluk te bereiken). Kies natuurlijk een doel dat haalbaar en kwantificeerbaar is in termen van acties.
- Verf een van de pupillen zwart. De rechter of de linker? Het maakt niet uit, zolang je je wens maar duidelijk voor ogen hebt wanneer je de iris van het oog schildert. Door deze stap uit te voeren, bezegel je je eigen toewijding aan het doel dat je jezelf gesteld hebt.
- Zet de daruma op een prominente plaats in je huis, bijvoorbeeld op een plank, met als doel dat je hem elke dag kunt zien. De aanwezigheid van deze Japanse pop zal je helpen om je doel voor ogen te houden en je vastberadenheid te versterken. Een goede raad: zet hem in je woonkamer en niet in je slaapkamer, want als je om 3 uur 's nachts wakker wordt en deze eenogige pop met haar intense blik naar je ziet staren, kan dat beangstigend zijn. 😂
- Onderneem actie zonder je doel uit het oog te verliezen. Er wordt geloofd dat de pop een god bevat wiens zicht is ontnomen. Door het eerste oog te schilderen, maak je het eenogig. Het is aan jou om te werken, actie te ondernemen en moed, vastberadenheid en doorzettingsvermogen te tonen om je doel te bereiken en de god zijn zicht terug te geven. Onthoud dat daruma opoffering en onwankelbare wilskracht beloont.
- Schilder de tweede pupil wanneer je je doel hebt bereikt of je wens hebt vervuld.
Na een jaar moet de daruma volgens de traditie worden teruggebracht naar de tempel waar hij werd gekocht om te worden verbrand, of je doel nu is bereikt of niet. Men gelooft dat de kracht van de daruma na een jaar is uitgewerkt.
Wanneer je je doel hebt behaald, is het een manier om vooruit te gaan. Als je daarentegen je doel niet hebt bereikt, betekent het branden niet dat je opgeeft, maar dat je op zoek gaat naar een alternatieve weg om je doel te bereiken (of dat je een nieuwe daruma begint).
⚠️ Je mag slechts één daruma tegelijk hebben. Zodra je het tweede oog van je figuur hebt geschilderd, kun je een nieuwe aanschaffen om een nieuwe wens te vervullen. Het voordeel van deze regel is dat het je verplicht om je te concentreren op één doel tegelijk. Hierdoor kun je al je tijd en energie wijden aan een specifieke taak en vergroot je zo je kansen op succes. |
De verschillende daruma kleuren en hun betekenis
Tegenwoordig zijn daruma-beeldjes verkrijgbaar in diverse kleuren, elk in verband gebracht met specifieke levensdomeinen.
De betekenis van elke kleur kan variëren, afhankelijk van de fabrikant of de regio, en er is nooit volledige consensus bereikt over dit onderwerp. Hoewel de oorspronkelijke daruma rood was, zijn de kleuren en betekenissen in de loop der jaren veranderd, waarschijnlijk om commerciële redenen.
Niettemin volgt hier een lijst van verschillende darumakleuren en hun meest gangbare interpretaties:
- Rood: Geluk en voorspoed.
- Wit: Zuiverheid en balans.
- Goud: Welvaart en glorie.
- Zwart: Bescherming tegen boze geesten.
- Groen: Gezondheid en vitaliteit.
- Oranje: Academisch succes of voorspoed.
- Blauw: Professioneel succes.
- Paars: Persoonlijke groei of welzijn.
- Roze: Liefde en romantiek.
Dezelfde kleur betekenissen gelden voor een andere bekende geluksbrenger: de Maneki neko. Als je meer wilt weten over deze wereldberoemde Japanse gelukskat, lees dan ons artikel Betekenis van de Maneki Neko! 😺 |
Hoe worden Daruma poppen gemaakt
De allereerste daruma-poppen werden vervaardigd in de 17e eeuw. Monniken uit de stad Takasaki, gelegen in de prefectuur Gunma, bedachten het concept om gelukstalismannen van papier-maché te creëren, gemodelleerd naar de monnik Bodhidharma, om zo geluk te brengen aan de boeren. De inkomsten van deze boeren waren sterk afhankelijk van een voorspoedige oogst, en gezien de diepgewortelde bijgelovigheid in de Japanse cultuur, was het idee om een geluksbrenger te hebben zeer welkom. 😄
Met de tijd begonnen de boeren zelf daruma-poppen te maken en te verkopen, als aanvulling op hun schrale inkomsten tijdens economisch zware tijden. 💸
In de daaropvolgende decennia won het gebruik van daruma-poppen aan populariteit en verspreidde het zich door het hele land. Tegenwoordig produceert de stad Takasaki nog steeds meer dan 80% van de daruma-poppen die in Japan worden vervaardigd.
De Daruma vandaag de dag
De traditionele versie van de daruma pop is gemaakt van washi papier, een soort Japans papier-maché, met een holle binnenkant om het makkelijker te kunnen branden. De oorspronkelijke grootte was vergelijkbaar met die van een basketbal.
Het is gebruikelijk om een daruma-pop in hoeken van kamers te plaatsen, vaak op planken, in restaurants, winkels of huizen.
Tegenwoordig zijn daruma-poppen verkrijgbaar in diverse vormen, zoals pluche speelgoed, sleutelhangers, mobiele telefoonhoesjes, en zelfs als spaarpotten om zowel je financiën te beheren als een vleugje originele Japanse cultuur aan je interieur toe te voegen.